SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

EŞRİBE BAHSİ

<< 3679 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ وَمُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى فِي آخَرِينَ قَالُوا حَدَّثَنَا حَمَّادٌ يَعْنِي ابْنَ زَيْدٍ عَنْ أَيُّوبَ عَنْ نَافِعٍ عَنْ ابْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كُلُّ مُسْكِرٍ خَمْرٌ وَكُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ وَمَنْ مَاتَ وَهُوَ يَشْرَبُ الْخَمْرَ يُدْمِنُهَا لَمْ يَشْرَبْهَا فِي الْآخِرَةِ

 

İbn Ömer (r.a)'den Rasûlullah (s.a.v.)'in şöyle buyurduğu rivayet olunmuştur:

 

"Her sarhoşluk veren şaraptır ve her sarhoşluk veren haramdır. Şarap içmeye devam ederken ölen kimse âhirette onu içemeyecektir."

 

 

İzah:

Müslim, eşribe; Tirmizî, eşribe; İbn Mâce, eşribe; Ahmed b. Hanbel, il, 16, 29, 31, 105, 134, 137.

 

Bu Hadis-i şerifte sarhoşluk veren her içkinin şarap gibi ha­ram olduğu ifade edilmektedir. Bu ifadeden, sarhoşluk ve­ren içkinin haram sayılması hususunda onun şu veya bu şekilde olması ge­rekmediği, hangi halde olursa olsun ve hangi şekilde alınırsa alınsın haram sayılması gerektiği anlaşılır.

 

Ancak, 3676 numaralı hadisin şerhinde açıkladığımız gibi, Hanefî imam­larından Ebû Hanîfe ile Ebû Yusuf'a göre, şarabın dışındaki içkilerin ha­ram sayılabilmeleri için harhoşluk verecek kadar içilmeleri gerekir. Sarhoş etmeyecek kadar az bir miktarının içilmesi haram değildir. Fakat İmam Mu-hammed'e göre, sarhoşluk veren içkilerin azını içmek de çoğunu içmek gibi haramdır. İmam Muhammed'in bu görüşü, "Çoğu sarhoşluk veren bir şe­yin azı da haramdır" mealindeki 3681 numaralı hadisin ruhuna uygun düş­tüğünden, Hanefîlerin müteahhirin uleması İmam Muhammed'in görüşünü tercih etmişlerdir. Hanefî mezhebinde fetva da İmam Muhammed'in bu gö­rüşüne göredir. Diğer mezhep imamları da bu hususta İmam Muhammed gibi düşünmektedirler.

 

Bu mevzuda Hattâbî (r.a) şöyle diyor:

 

"Her sarhoşluk veren şaraptır" sözü iki şekilde te'vil edilebilir:

 

1- Sarhoşluk veren her içkiye "şarap" ismi verilebilir. Bu sözün bu ma­nada kullanıldığını iddia edenlere göre, din daha vukua gelmemiş olan hâdi­selerin hükmünü verdiği gibi ismini de vermiştir.

 

2- Sarhoşluk veren içkiler, maddeleri şarap gibi pis olmasalar bile şarap gibi içilmeleri haramdır ve içenlere hadd cezası uygulanır.

 

Bir başka ifadeyle hamr (şarap) sözü hafi (manası gizli) bir sözdür. Dolayısıyla diğer içkilerin bu kelimenin kapsamına girip girmediği açık değil dir. Ancak her sarhoşluk veren şaraptır sözü yardımıyla sarhoşluk veren di­ğer içkilerin de hükmen şarap gibi olduklarına hükmedilmiştir. Yankesicili­ğin hırsızlık hükmünde, livâtının da zina hükmünde olduğuna hükmedildiği gibi.

 

Metine geçen "Şarap içmeye devam ederken ölen bîr kimse onu âhirette içemeyecektir" anlamındaki cümle hakkında da Hattâbî şöyle diyor: "Bu söz dünyada şarap içmeye devam ederken ölen bir kimse cennete girmeye­cektir anlamında kullanılmıştır. Çünkü cennet ehlinin içkisi sarhoşluk ver­meyen bir şaraptır. Bu şarabı içemeyecek olanların da cennete giremeyecek olanlar olduğunda şüphe yoktur."

 

İmam Nevevî'ye göre ise bu söz, "Dünyada içkiye tevbe etmeden ve ona devam ederek ölen kimse cennete girse de cennet şarabından içmeyecektir" anlamında kullanılmıştır.[Avnü'l-Ma'bûd, X, 118-119.]